Hijyen nedir ?

Hijyen : Hijyen kelimesi, Yunancada sağlık anlamındaki hygies kelimesinden türemiştir ve sağlık bilimi, sağlık hizmetleri, koruyucu hekimlik gibi konuları kapsar. Yani sağlık için gerekli koşulların sağlanması ve sürdürülmesi için öngörülen uygulamalardır. Sözlük anlamı ise; ferdin veya toplum olarak insanların sağlığının korunması ve geliştirilmesine çalışan beslenme, sağlık ve çevre konularındaki bilgileri bir sentez halinde uygulayan bilim dalıdır.

Gıda Hijyeni nedir ?: Gıdanın kullanım amacı dikkate alınarak tehlikenin kontrole alınması ve gıdanın insanlar tarafından tüketiminin uygunluğunun sağlanması için, gerekli her türlü önlem ve koşullar olarak tanımlanmaktadır. Herhangi bir gıdanın temizliği ve tümüyle hastalık yapan etmenlerden arındırılmış olması demektir. Bir başka ifade ile yenilen gıdalar tüketen kişileri hasta etmemelidir.

Sanitasyon : Latincede sağlıkla ilgili demektir. Sağlık için uygun koşulların yaratılması ve sürdürülmesi işlemidir. İnsanların sağlığının korunması veya tekrar kazanılmasında uygulanacak prensipleri içermektedir. Sanitasyon konusu temizlik ve dezenfeksiyondur.

Gıda Sanayinde Sanitasyon : Gıda üretiminde hijyenik ve sağlıklı koşulların oluşturulması ve korunması demektir. Bunun anlamı da; Gıda hammaddesinin taşınması, işlenmesi, ambalajlanması, depolanması ve satışı sırasında çeşitli kaynaklardan olabilecek kontaminasyonların engellenmesidir.

Sterilizasyon : Bütün canlı mikroorganizmaların, canlı sporların, virüslerin ve viroidlerin öldürülmesi, ortamın canlılardan arındırılması işlemidir.

Dezenfeksiyon : Cansız maddelerdeki patojen mikroorganizmaların fiziksel veya kimyasal yöntemlerle öldürülmeleri veya üremelerinin durdurulmasıdır.

Antiseptik : Mikropları öldürebilen veya üremelerini durdurabilen maddelere denir.

Temizlik Nedir?

Temizlik; en güzel tanımı şu şekilde yapılabilir; Sağlığa zarar verecek, her ortamlardan korunmak için yapılacak, uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü temizlik olarak tanımlanır.

Her kişi yada her insan kendi temizliğinden sorumludur. Çocuk yaşlarda anne, baba veya öğretmenler tarafından çoğu zaman bizzat yapılarak öğretilen temizlik uygulamalarının, çocukluktan sonra bireyin kendisi tarafından yapılması gerekmektedir.

Örneğin; tuvaletten sonra ve yiyeceklere dokunmadan önce ellerin yıkanması bir alışkanlık olmalıdır. Her gün yapılan işler arasında banyo yapma bir başka temizlik uygulamasıdır.

Temizliğin sadece görünür kirlenme olduğunda yapılması yeterli değildir. Örneğin; uykudan uyanınca yüzün yıkanması, çamaşırların değiştirilmesi, gündelik temizlik uygulamalarıdır.

Su ve sabun olmadan temizlikten bahsetmek olası değildir.

Modern toplumlarda kişisel temizlikte en fazla kullanılan malzemelerin başında su ve sabun gelmektedir. Bunun yanı sıra banyo süngerleri, lifleri, diş fırçaları, el ve ayak temizliği ile vücut temizliğinde kullanılan fırçalar, tırnak makası ilk akla gelen temizlik araçlarıdır. Bunların tümü başkalarıyla paylaşılmaması gereken, kişisel temizlik araçlarıdır.
Başta kişinin kendi sağlığı olmak üzere, başkalarının da sağlığını korumanın en önemli aracı temizliktir. Sadece beden temizliği değil, kullanılan her şeyi ve her ortamı temiz tutmak da temiz olmanın gereğidir.

Temizlikte kullandığınız kimyasallara (temizlik ürünlerine) dikkat

Temizlik yaparken kullandığınız kimyasallar, size ve cildinize zarar verebilir.

Merdiven altı diye tabir edilen, insan sağlığını direkt tehdit eden kimyasalları çoğumuz ucuz diye almaktayız ama bir gerçeği gözden kaçırıyoruz.

Kalite belgeleri ve markası olmayan temizlik ürünleri sağlığınızı tehdit etmekte kalmıyor sizi ve sevdiklerinizi kanser riski ile tehdit ediyor.

Çoğunlukla ev hanımlarının kullandığı bulaşık deterjanı, çamaşır suyu, kireç sökücü ve sıvı ovma maddesi seçiminde çok dikkatli olunması gerekiyor.

Uzmanlar, kullandığımız sıvı el sabununun bile kanserojen olduğunu markası belli olmayan ürünlerin alınmaması gerektiğinde uyarıyor.

Ofisinizde yapılacak temizlikte,

Çalışma masalarınız, ofisteki oturma gruplarınız, duvarlar, cam ve çerçeve, kitaplıklar, dolaplar ve ofisinizde bulunan her yer ve herşey temizleniyor.

Belirlenecek periyodlarda cam temizliğiniz ve genel temizlikleriniz yapılıyor. Ofislerde hijyenin en önemli olduğu yerlerden biri tuvaletlerdir.

Bu sebeple ofislerdeki tuvaletlerin temizliğine ayrıca önem gösterilmelidir.

Çevre Temizliği

Temizlik; tek yönlü tedbirlerle elde edilen bir iyilik hali değildir. Ferdî temizliğe rağmen, insan çevreden hastalık kapabilir. Kişi ne kadar temiz olursa olsun, çevresi temiz olmadığı zaman, hiçbir şeye dokunmasa bile; hava, rüzgâr, böcekler ve diğer taşıyıcılar yüzünden hastalanabilir. Çevre Temizliğini şu başlıklar altında toplayabiliriz:

Elbiselerin temizliği.
Yiyeceklerin temizliği (Yakın çevre).
Ev temizliği.
Sokak, cadde, mahalle, şehrin temizliği (Uzak çevre).
Elbise Temizliği
Giyim eşyalarının seçim ve bakımı, enfeksiyon yönünden önem taşır.
Yiyecek Temizliği

Çoğu mikrop ve parazit, içtiğimiz su ve yediğimiz yiyeceklerle bulaşır. Bunun için annelerin ve özellikle gıda sektöründe çalışanların, yiyecekleri koruma hususunda özel bir itina göstermeleri gerekir. Besin zehirlenmesine sebep olan bakterilerin başlıca kaynağı insandır. İnsanların boğaz, burun, el, deri, bağırsak ve dışkısı bakteri yüklüdür. Tüketilen diğer bir besin kaynağı da hayvani ürünlerdir. Tüketilen hayvani besinler, bazen bakteri yatağı olabilmektedir. Kedi, köpek vb evcil hayvanlar da bakteri yaymada oldukça tesirli olabilir. Evcil hayvanlar, dolaştıkları yerlerden bakterileri eve taşır. Sinek, böcek, haşere ve fareler de mikropları taşır ve bulaştırır. Mutfak ortamındaki çöpler, mikropların oluştuğu bir yerdir.

Zamanında kaldırılmayan çöpler, böcek, sinek ve fareler aracılığı ile besinlere bakteri bulaştırabilir. Besinlere bakteri bulaşmasını önlemek için şunlara dikkat etmek gerekir:

– El yıkama.
– Burun temizliği.
– Tırnakların kesilmesi.
– Tuvaletten sonra ellerin iyice yıkanması.

Ev Temizliği

Geniş ve temiz evler salgın hastalıkların bulaşmasını azaltır. Evlerde mutfakların temiz tutulması, çöplerin biriktirilmemesi önemlidir.

Tuvalet Temizliği Nasıl Yapılır?

Tuvaletlerin temizliği işyerlerinde müşteri memnuniyeti konusunda belirleyici faktördür. Toplumun büyük bir kısmı yemek yenilen yerlerin mutfağının temizliğine gösterilen özenin tuvaletinin temizliği ile paralel bir durum gösterdiğini düşünür.

Tuvaletler, hijyenik açıdan yüksek risk taşıyan alanların başında gelir. Riskin bir noktadan diğerine taşınması olarak tanımlanabilecek “çapraz bulaşma” olasılığının yüksek olduğu yerlerden biridir. Bu nedenle temizlik uygulamalarına gerekli hassasiyet gösterilmeli ve bu alanlarda kullanılacak tüm ürün, araç ve gereçler bir başka temizlik alanında kullanılmamalıdır. Hatta tuvaletler kendi içinde bile alanlara ayrılmalı ve klozet ve pisuarların bulunduğu birincil risk alanlarında kullanılan malzemeler de lavabo, tezgah vs diğer yüzeylerde kullanılmamalıdır. Bu ön bilgilerden sonra tuvalet temizliğinde izlenecek işlem sırasına ve dikkat edilecek konulara göz atalım:

Temizliğe başlamadan önce tüm malzemelerin hazır olduğundan emin olunmalıdır. Bunlar asidik klozet ve pisuar temizleme ve dezenfeksiyon ürünü, lavabolar için temizlik ürünü; cam, ayna ve diğer yüzeyler için genel temizlik ürünü ve zeminler için zemin temizleme ürünü olarak sıralanabilir. Bunların dışında tuvaletlerde yenilenmesi gerekecek kağıt vs sarf malzemelerinin de hazır olması gerekir.

Temizlik sırasında tuvalet alanı içinde tesbit edilecek hasarlı veya bozuk tüm unsurlar yetkililere bildirlmek üzere not edilmelidir. Tüm malzemelerin düzenli nakli ve rahat kullanımı için taşıyıcı bir araç kullanılması uygun olacaktır.

İşe Başlamadan Önce Eller Ve Eldivenler Yıkanmalı Ve Eldivenler Giyilmelidir.
Tuvalete girer girmez ilk iş olarak klozet ve pisuar sifonları çekilerek kaba kirler uzaklaştırılmalıdır.

Tuvalet temizlik ürünü klozet ve pisuarların iç yüzeyine püskütrütlmelidir.
Sarf malzemeleri tamamlanmalıdır.
Çöpler boşaltılmalı ve gerekiryorsa çöp poşetleri takılmalıdır.
Temizlik bezi; sprey şişe veya kova yardımı ile genel temizlik ürünü ile nemlendirilmelidir. Düzenli bir şekilde dörde katlanmış bir bez kullanılabilecek sekiz farklı temiz yüzey demektir. Temizlik bezinin geç kirlenmesi temizlik işleminin kalitesi için çok önemlidir. Bez uygun şekilde katlandıktan sonra sprey şişe veya kova yardımı ile temizlik ürünü nemlendirilmelidir.
Kova kullanılan temizlik işlemlerinde kirli bezi durulamak için bir başka kova daha kullanmak temizlik solüsyonunun uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır. Ayrıca, klozet ve pisuarların bulunduğu birincil risk alanlarında kullanılan bezlerin diğer noktalarda kullanılmamasına dikkat edilmelidir.
Yapılması gereken bir temel temizlik işlemi varsa işe bu işlerden başlanmalıdır.
Tuvaletteki dispanserlerin temizliği yapılmalıdır.
Kapı kolu ve aydınlatmalar gibi ellerin en çok temas ettiği yüzeyler temizlenmelidir.
Lavabo, lavabo çevresi ve armatürler temizlenmeli; ayna bir genel temizlik ürünü ile temizlenmelidir.
Klozet ve pisuarlara dönülerek etkileşime bırakılan tuvalet temizleme ürünü fırçalanarak tüm iç yüzeye yayılmalı ve tekrar sifon çekilerek durulanmalıdır.
Klozet ve pisuarın çevresi üstten aşağıya doğru temizlenerek kurulanmalıdır.
Tuvaletin zemini paspaslanarak temizlenmeli ve kurulanmalıdır.
Son olarak tuvaletten çıkmadan önce göz ile kontrol yapılmalı ve sonuçtan emin olmalıdır. Eğer isteniyorsa temizlik sonrası tuvalet içine hava şartlandırıcı ürün veya parfüm sıkılabilir.
Başta da bahsedildiği gibi malzemeler sadece tuvaletin temizliğinde kullanılmalı, binanın bir başka alanında kullanılmamalıdır.

Cam Yüzeylerin Temizliğinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Cam, düz ve pürüzsüz yüzeyi ile temizlenmesi kolay bir malzemedir. Kimyasallara dayanıklıdır. Ancak yüksek alkali bulunan ortamlar camda bulunan kuvars kumuna zarar verebilir.

Dış cephe camlarının temizliğinde ürünün çabucak kuruyarak yapışmaması için bol köpüklü ürünler; kapalı mekânlardaki camlarda yere dökülme ve etrafı kirletme riski nedeniyle sprey temizlik tercih edilmeli, ıslak temizlik yöntemleri gerektiğinde kullanılmalıdır.

Ahşap Yüzeylerin Temizliğinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Genel temizlik işleminde her zaman için dikkat edilecek nokta kullanılacak temizlik ürününün yüzeyin özelliğine uygun bir ürün olmasıdır. Cilalı yüzeylerde, cilaya zarar verecek güçlü ürünler kullanılmamalı; temizlik, ahşap cilası da içeren temizlik ürünleriyle yapılmalıdır. Doğal görünümlü ahşap yüzeylerde ise yapay bir parlaklık istenmeyeceği için sadece hafif güçteki günlük temizlik ürünleri ile temizlik yapılmalıdır.

Halılarda Oluşabilecek Kötü Kokuyu Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?
Halıların kötü kokmasının temel nedeni halıların nemli kalmasına bağlı olarak gelişen mikroorganizmalardır. Diğer nedenler düşük deterjan konsantrasyonuyla yapılan başarısız yıkamalar veya kötü koku ajanlarının sinmesi olabilir.

Halılardaki Lekeler Çıkmıyorsa Neler Yapılmalıdır?

Bu konudaki problem, geç müdahale, yanlış uygulama ve zayıf ürün performansından kaynaklanabileceği gibi ; lekenin çıkarılmasının olanaksızlığından da kaynaklanabilir.

Kimyasal Maddelerin Güvenli Bir Şekilde Saklanma Ve Kullanılmasına Yönelik Öneriler?

Herhangi bir kimyasal ürünü almadan önce Etiketi Okuyunuz! Ürünün doğru kullanımını ve taşıdığı tehlikeleri öğreniniz.

Evde özellikle çocukların olması halinde, en az tehlike içeren kimyasal ürünleri Seçiniz.

Kimyasal ürünleri çocukların ulaşamayacağı bir dolaba Kilitleyiniz. En tehlikeli ürünleri dolabın en dip kısmında Saklayınız. Çocukların meraklı, keşfedici ve iyi tırmanıcı olduklarını Unutmayınız.

İmalatçı firmanın Talimatlarını İzleyiniz. Ürünü çok dikkatli bir şekilde Tutunuz. Önerilen Koruyucu gereçleri kullanınız(eldiven, güvenlik gözlüğü v.b.). Yeterli Havalandırmayı sağlayınız.

Temizlik bezlerini kullandıktan sonra ve çöpe atmadan önce Yıkayınız.

Kimyasal ürünleri kendi orijinal kutularında Saklayınız. Tüm kutuları okunaklı bir şekilde Etiketleyiniz

Bazı ilaçların Yiyecek ya da İçeceklere benzediğini unutmayınız. Bunları çocukların ulaşamayacağı bir dolaba Kilitleyiniz.

Kimyasal maddeleri birbiriyle Karıştırmayınız.

İşiniz için gerekenden daha fazla kimyasal madde Hazırlamayınız.

Yapacağınız iş için gerekli olmayan kimyasal maddeler Kullanmayınız.

Kimyasal maddeleri kanalizasyon, tuvalet ya da oluklara Boşaltmayınız.

Lekeler ve Temizlik Tavsiyeleri

Alkol İçki
Şampuanlayınız sonra beyaz ispirto ile tampon yapınız.

Bira
Ilık suya %3 beyaz ispirto ilave ederek tampon yapınız.

Ayakkabı boyası
Önce tiner sonra beyaz ispirto ile silip şampuanlayınız.

Plastik boya
Leke yeni ise soğuk su ile tampon yapınız kurumuş lekeyi çıkartmak çok zordur uzman bir temizlik firmasına başvurunuz

Yağlı Boya
Tiner ile tampon yapınız sonra şampuanlayınız

Çamur Lekesi
Kurumasını bekleyiniz sonra fırçalayıp süpürünüz

Çay Lekesi
Leke şampuanla çıkmazsa beyaz ispirto ile veya %10 oranında amonyak ilave edilmiş su ile tampon yapınız

Çiklet
Çikleti bir buz parçası ile tampon yapıp söküp alınız.

Çikolata
Karamel tatlıIlıkta su ile veya suya %5 amonyak ilave ederek tampon yapınız.

Çim, Yeşil Sebze, Çiçek 
Beyaz ispirto ile ıslatarak siliniz.

Hardal Mayonez Ketçap
Önce %10 oranında amonyak ilave edilmiş su ile siliniz gerekirse şampuanlayınız.

Kahve 
Leke şampuanıyla çıkmazsa beyaz ispirto ile veya %10 oranında amonyak ilave edilmiş su ile tampon yapınız.

Kan 
Soğuk su ile tampon yaptıktan sonra şampuanlayınız iz kalırsa %5 oranında amonyak ilave edilmiş su kullanınız

Katran, Yağ, Fuel Oil 
Tiner ile tampon yapınız sonra şampuanlayınız beyaz ispirto ile işlemi tekrarlayıp, şampuanlayınız (benzinle de silinebilir)

Kusmuk, Çiş, Dışkı
Yarıyarıya su – sirke karışımı ile veya beyaz ispirto ile tampon yapınız sonra şampuanlayınız.

Küf
Amonyaklı su ile tampon yapınız.

Meyve Ve Gıda Maddeleri
Ilık su ile tampon yapınız.

Mobilya Veya Yer Cilası
Saf alkol ile siliniz sonra şampuanlayınız. Hala iz varsa %5 oranında amonyaklı su veya beyaz ispirto kullanınız.

Mum, Parafin 
Leke üzerine emici kurutma kağıdı koyup ılık ütü geçiriniz ve şampuanlayınız

Mürekkep 
Kurutma kağıdı ile iyice kuruttuktan sonra %30 beyaz ispirto %70 su karışımı ile tamponlayıp şampuanlayınız. (Saf limon suyu da iyi sonuç verir.)

Parfüm
Beyaz ispirto ile tamponlayınız

Pas
%3 oranınında potasyum okselat ilave edilmiş su ile siliniz

Reçel Şurup Meyva Suyu
Ilık su ile siliniz, iz kalırsa tiner kullanınız.

Salça Sos Yağ Tereyağı
Tiner ile tampon yaptıktan sonra şampuanlayınız. İz kalırsa %5 oranında amonyak ilave edilmiş suile tampon yapınız.

Süt, Kakaolu Süt Yoğurt
Şampuanlayınız sonra %5 oranında amonyak ilave edilmiş su ile veya beyaz ispirto ile tampon yapınız. İz kalırsa tiner veya perkloretilen kullanınız.

Şarap Limonata
Yarıyarıya sirke- su karışımı ile sildikten sonra şampuanlayınız.

Şeker 
Ilık su ile tamponladıktan sonra şampuanlayınız.

Tendürdiyot
Saf amonyak ile tampon yapınız

Tırnak Cilası
Aseton ile tamponladıktan sonra şampuanlayınız.

Tutkal Vernik 
Tiner ile sildikten sonra ılık su ile tampon yapınız veya şampuanlayınız.

Yumurta
%5 amonyak ilave edilmiş su ile veya beyaz ispirto ile tamponladıktan sonra şampuanlayınız.

Deterjanlar ve Kullanım Yerleri

Kullanımda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Temizlik malzemesi kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli madde temizlik malzemesinin miktarıdır. Temizlenmesini istediğiniz bölgedeki kir, leke miktarına bağlı olarak kullanım yapılması çok önemlidir. Yeterli miktardan az malzeme kullanıldığında işlem başarılı olmadığı gibi gereksiz yere zaman kaybı da yaşanacaktır.

Bunun yanında gerektiği miktardan daha fazla temizlik malzemesi kullanımı da yanlıştır. Temizlik malzemelerinde verim almanın bir önemli noktası da suyun sıcaklığının iyi ayarlanmasıdır. Suyun sıcaklığının ayarlanması işlemi kirin derecesine, boyutuna göre ayarlanmalıdır.

Temizlik malzemesinin kullanımında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da temizlik işleminde kullanılan suyun değiştirilme aralığıdır. Temizlik suyunun çok kısa aralıklarla suyun kirlenmesinin beklenmeden değiştirilmesi su sarfiyatının fazla olmasına neden olacaktır. Bunun yanında temizlik suyunun çok nadiren değiştirilmesi, suyun çok kirlenmesinin beklenmesi de olumlu bir davranış değildir.

Temizleme suyunun gereğinden fazla kirli olması temizliği sağlaması için kullanılan temizlik malzemesinin kendisinden beklenen faydalarıv e özelliği göstermesini engelleyecektir. Bu da temizlik suyundan kar etme düşüncesinde olan veya üşengeçliğinden suyu değiştirmeyen kişinin hem fazla malzeme tüketmesine hem de boşuna zaman ve efor harcamasına neden olacaktır.
Temizlik malzemeleri kullanmadan önce kullanacağınız yüzeylerde bulunan temizlik sembollerine dikkat etmenizde fayda vardır.

Kimyasal Maddelerin Güvenli Kullanımı Ve Saklanması

Kimyasal maddeler yalnızca imalat ya da sanayi dallarında kullanılmayıp, günlük yaşamımızın bir parçası haline gelmiştir. Mutfak ve banyoyu temizlediğimiz, çamaşır ve bulaşıkları yıkadığımız, böcek kontrolü için kullandığımız ve bahçeyi gübrelediğimiz tüm ürünler, boya, araba ve mobilya cilaları, yüzme havuzu için kullandığımız klor, benzin, motor yağı, hidrolik yağ ve LPG kimyasal maddelerdir. Evlerimizde kullandığımız ve kimyasal madde olarak değerlendirmediğimiz birçok ürün bulunmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda belirtilmektedir:

Sabunlar, şampuanlar, deodorantlar, parfümler, ilaçlar, öksürük şurupları, reçeteli ilaçlar, vitaminler, bitkisel ilaçlar ve organik temizlik ürünleri.
Tüm kimyasal ürünleri talimatlarına uygun olarak doğru bir şekilde saklamak ve kullanmak çok önemlidir.

Kimyasal maddeler zehirli ve yanıcı olabilir ya da karıştırıldıkları zaman şiddetli tepki verebilirler.

Facebook sayfasını ziyaret